Форекс арилжаа бол өндөр хөшүүрэг ашиглан арилжаанд оролцох боломжтой зах зээл юм. Өндөр хөшүүрэг нь трейдеруудэд бага хөрөнгөөр том дүнтэй арилжааг нээх боломж олгодог бөгөөд энэ нь амжилттай арилжаанд оролцсон тохиолдолд ашиг орлогыг нэмэгдүүлэх болно. Гэвч өндөр хөшүүрэг ашиглах нь нөгөө талдаа ямагт том эрсдэлийг дагуулдаг тул, эдгээр эрсдлийг удирдах, хянах нь амжилттай арилжааны үндэс болдог. Өндөр хөшүүрэг ашиглахдаа эрсдлээ хэрхэн удирдах вэ гэдэг нь амжилттай хөрөнгө оруулалт хийхэд хамгийн чухал хүчин зүйл юм.

Энэ нийтлэлд бид өндөр хөшүүрэг ашиглах үед эрсдэлийг хэрхэн удирдах, мөн хөрөнгө оруулалтын эрсдэлийг хэрхэн багасгах стратегиудыг мэргэжлийн түвшинд танилцуулж, жишээ болон зөвлөмжүүдийг санал болгож байна.

1. Өндөр хөшүүрэг гэж юу вэ?

Хөшүүрэг гэдэг нь арилжаачдад өөрийн хөрөнгөөрөө хийж чадахгүй арилжаа хийх боломжийг олгодог санхүүгийн хэрэгсэл юм. Энэ нь таны эх үүсвэрийн хэмжээг нэмж арилжаанд оролцох боломжыг санал болгодог, жишээ нь 100:1 хөшүүрэг ашигладаг бол таны 1,000 ам.доллар бүхий хөрөнгө 100,000 ам.доллар болж хувирч, үүн дээр суурилсан арилжаа хийх боломж олгоно. Өндөр хөшүүргийг Форекс зах зээл ихэвчлэн ашигладаг.

Жишээ:

• Хэрэв та 100:1 хөшүүрэг ашиглаж 1000 ам.доллар оруулсан бол та 100,000 ам.долларын арилжааны хэмжээтэйгээр арилжаа хийнэ.
• Хэрвээ та 10%-ийн ашигтай бол 10,000 ам.доллар олж болох бөгөөд 10%-ийн алдагдалд орох нь таны хөрөнгө оруулалтын 10%-ийг алдах магадлалтай.

Өндөр хөшүүрэг нь амжилттай ашиглагдах үед орлогыг амархан өсгөдөг ч, хэрэв зах зээл таны төлөвлөгөөтэй тохирохгүй бол алдагдал тэр хэмжээгээр өндөр байх эрсдэлтэй.

2. Өндөр хөшүүрэг ашиглах эрсдэлүүд

Өндөр хөшүүрэг ашиглах нь их хэмжээний ашиг олох боломжийг нээх хэдий ч, энэ нь мөн үүнийг дагасан өндөр эрсдэлтэй байдаг. Хөшүүрэг нь алдагдлын хэмжээг өргөжүүлж, таны хөрөнгийг хурдан алдах боломжийг үүсгэдэг. Арилжааны үе дэхь сэтгэл зүй болон эдийн засгийн нөхцөл байдал нь энэ эрсдлийг улам ихэсгэж байдаг.

Эрсдлийн гол хүчин зүйлс:

• Зах зээлийн өндөр хэлбэлзэл: Зах зээлийн эрс тэс өөрчлөлтүүд нь том алдагдалд хүргэж боломжтой.
• Алдагдлын хурд: Өндөр хөшүүрэг нь алдагдлыг хурдан үүсгэдэг бөгөөд энэ нь таны хөрөнгийг бодитоор эрсдэлд оруулдаг.
• Сэтгэл зүй: Өндөр хөшүүрэг ашиглах нь сэтгэл зүйн нөлөөлөл үүсгэж, арилжаачдыг замбараагүй шийдвэр гаргахад хүргэдэг.

3. Өндөр хөшүүрэг ашиглах үед эрсдэлийг удирдах стратегиуд

Өндөр хөшүүрэг ашиглах үед эрсдэлийг удирдах нь зөвхөн хөрөнгө оруулалтын амжилттай үед биш, таны сэтгэл зүйн тогтвортой байдал, мөн урьдчилан төлөвлөсөн стратегийн дагуу ажиллах нь чухал нөлөөтэй.

3.1. Stop-Loss хэрэглэх

Stop-Loss буюу алдагдлын хязгаарлалтын арга нь арилжаа бүртээ эрсдлийг хязгаарлах хамгийн сайн арга юм. Таны автоматжуулсан стратеги дээр stop-loss-ийн түвшин заавал байх ёстой.

• Алдагдлыг хязгаарлах: Хэрэв таны хөрөнгө оруулалт стоп лосс түвшиндээ хүрч алдагдал үүсвэл арилжаа автоматаар хаагдах бөгөөд энэ нь таны хөрөнгийг нэмэлт алдагдлаас хамгаална.
• Risk/Reward харьцааг тодорхойлох: Таны stop-loss-ийн түвшин нь таны профит (ашиг) түвшнээс бага байх ёстой. Жишээлбэл, 1:3 харьцаатай гэдэг нь 1 ам.доллар алдахдаа 3 ам.долларын ашиг олох боломжтой гэдэг үг юм.

Жишээ: Хэрэв таны харгалзаж буй валютын хослолын үнэлгээ 1.2500 байгаагаар та арилжаа хийж, стоп-лосс 1.2450 гэж тохирвол, та энэ арилжаанд 50 нэгж алдах эрсдэлтэй. Харин таны ашиг олох 100 нэгж бол 1:2 эрсдэлийн/ашгийн харьцааг тооцсон байх болно.

3.2. Position sizing (Позици үүсгэх хэмжээ)

Өндөр хөшүүрэг ашиглах үед position sizing буюу позицийн хэмжээ (орлого/алдагдлын хязгаарлалтаас хамаарсан) нь чухал. Хөшүүрэг өндөр байсан ч та позицийн хэмжээ-ээ зөв тохируулах ёстой.

• Алдагдлыг хязгаарлах хэмжээг тохируул: Хэрэв та 3%-ийн эрсдэлтэйгээр арилжаа хийж байгаа бол таны нийт хөрөнгө оруулалт 30%-иас их алдагдлыг даах ёсгүй.
• Давхар арилжаа хийхээс зайлсхийх: Олон арилжаа нь эрсдэлийг нэмэгдүүлэх болно.

3.3. Хамгийн бага хөшүүрэг ашиглах

Эрсдлийг удирдахад хамгийн чухал зүйлсийн нэг бол хамгийн бага хөшүүрэг ашиглах юм. Өндөр хөшүүрэг нь өндөр ашигтай байж болох ч, энэ нь мөн том алдагдалд ч хүргэж болно. 2:1, 3:1 хөшүүрэг ашиглах нь хамгийн тохиромжтой байдаг.

Жишээ: Та 1:10 хөшүүрэг ашиглаж байсан бол энэ нь алдагдал хүлээх тохиолдолд маш том эрсдэл үүсгэх магадлалтай. Харин 1:2 хөшүүрэг ашиглах нь таны эрсдэлийг хязгаарлахад илүү үр дүнтэй болно.

3.4. Тогтвортой хяналттай арилжаа

Арилжаагаа тогтвортой хянах нь чухал. Автомат стратеги болон ботууд нь энэ тал дээр туслах ч, өөрөө арилжаа хийх үед цаг тухайд нь хяналт тавих нь мэдрэмжээ хянахад чухал нөлөөтэй.

• Тогтмол хянах: Та арилжааныхаа үр дүнг олон удаа шалгах хэрэгтэй бөгөөд энэ нь таны шийдвэрийг зөв гаргахад тусална.
• Шийдвэрийн хурдасгал: Хэрэв таны стратеги нь зах зээлд илүү олон хувьсагчид нөлөөлж байвал, хурдасгах үр дүнгийн тооцоог гаргах хэрэгтэй.

4. Өндөр хөшүүрэг ашиглах үеийн сэтгэл зүй

Сэтгэл зүйн хяналт нь өндөр хөшүүрэг ашиглахад чухал үүрэг гүйцэтгэдэг. Трейдерүүд ихэвчлэн сэтгэл хөдлөлд автаж, буруу шийдвэр гаргадаг. Энэ нь таны алдагдлыг өсгөж эрсдэлтэй байдаг.

4.1. Сэтгэл зүйн тогтвортой байдал

• Алдагдлын дараа тайвшрах: Хэрэв та алдагдал хүлээсэн бол сэтгэл зүйн стрессийг хүлээн зөвшөөрч, тайвшраад дараагийн арилжаагаа хийх хэрэгтэй.
• Хүний алдаа болон эрсдэл хүлээх чадавхи: Амжилттай арилжаачид нь алдагдал хүлээн зөвшөөрч, түүнийг сургамж болгон ашигладаг.

Өндөр хөшүүрэг нь өндөр ашиг олох боломжийг санал болгодог хэдий ч, энэ нь түүнийгээ дагаад мөн өндөр эрсдэлтэй байдаг. Трейдерүүдэд энэ эрсдлийг удирдах, багасгах нь амжилттай арилжааны нэг чухал хэсэг юм. Stop-Loss, position sizing, хамгийн бага хөшүүрэг ашиглах, сэтгэл зүйг хянах зэрэг нь өндөр хөшүүрэг ашиглах үед эрсдлийг удирдах гол стратегиуд юм. Таны ашигласан стратеги болон эрсдлийн менежмент таны амжилттай хөрөнгө оруулалт хийх үндэс болно.