Форексийн орчин үеийн арилжаанд зөвхөн нэг стратегид найдах нь урт хугацаанд тогтвортой ашиг олох баталгаа болж чаддаггүй. Зах зээлийн нөхцөл байнга өөрчлөгдөж, нэг стратеги тухайн мөчид сайн ажилласан ч дараагийн мөчлөгт муудаж болох эрсдэлтэй. Иймээс олон стратегийг нэг дор багцлан, хоорондын уялдаа, эрсдэлийг системтэйгээр удирдах шаардлага гардаг.

Энэ хүрээнд Quant Portfolio Overlay хэмээх ойлголт нь стратегийн багц дээр “давхар удирдлагын динамик давхарга” үүсгэн, арилжаачдад илүү тогтвортой гүйцэтгэл бий болгох боломжийг олгодог.

Энэхүү нийтлэлд бид Quant Portfolio Overlay-ийн онолын үндэс, хэрэгжүүлэх арга зүй, эрсдэлийн удирдлагын давуу талууд, форексийн арилжаанд ашиглах практик жишээнүүдийг дэлгэрэнгүй авч үзнэ.

1. Quant Portfolio Overlay гэж юу вэ?

Portfolio Overlay гэдэг нь үндсэн хөрөнгө оруулалтын стратегийн багц дээр нэмэлт давхар удирдлага хийх систем юм. Энэ нь дан ганц “hedging” буюу хамгаалалт биш, харин стратеги хоорондын харилцан уялдаа, correlation, volatility, exposure зэрэг хүчин зүйлсийг динамикаар удирдаж, багцын нийт эрсдэлийг тэнцвэржүүлдэг.

Форексийн хувьд олон стратеги ашиглах нь түгээмэл:

• Momentum стратеги
• Mean reversion стратеги
• Breakout стратеги
• News-driven арилжаа
• Carry trade гэх мэт

Эдгээр стратегиудыг нэгтгэх үед давхардсан exposure (жишээ нь, бүгдээрээ USD-д төвлөрөх) эсвэл хэт өндөр correlation үүсэж, багцын эрсдэл гэнэт нэмэгдэх нь бий. Quant Portfolio Overlay нь ийм асуудлыг хянаж, илүү тогтвортой capital curve бий болгох зорилготой.

2. Давхаргын үндсэн үүргүүд

Quant Portfolio Overlay нь дараах гол үүргүүдийг биелүүлдэг:

1. Exposure Control – Нэг валют эсвэл нэг чиглэлд хэт төвлөрөхөөс сэргийлнэ.
2. Correlation Adjustment – Өндөр уялдаатай стратегийн хэмжээг бууруулж, багцыг олон талт болгоно.
3. Dynamic Risk Allocation – Зах зээлийн хэлбэлзэл, drawdown-ийн түвшнээс хамааран капиталын хуваарилалтыг өөрчилнө.
4. Volatility Targeting – Багцын нийт хэлбэлзлийг тогтмол түвшинд барина (жишээ нь, 10% annualized volatility).
5. Capital Efficiency – Бүх стратегид нэгэн зэрэг exposure өгөхийн оронд хамгийн өндөр risk-adjusted return гаргах хэсгийг түлхүү дэмжинэ.

3. Онолын үндэс

3.1. Modern Portfolio Theory (MPT) ба Overlay

Harry Markowitz-ийн портфолио онолын дагуу хөрөнгө оруулалтыг зөвхөн өгөөжөөр бус, эрсдэл ба correlation-ийн харьцаагаар удирдах шаардлагатай. Форексийн стратегиудын overlay систем нь MPT-ийн өргөтгөсөн хэлбэр гэж ойлгож болно.

3.2. Risk Parity санаа

Risk Parity зарчмыг overlay-д хэрэглэх нь элбэг. Өөрөөр хэлбэл, капитал бус харин эрсдэл дээр тэнцвэр оруулах. Жишээ нь, өндөр volatility бүхий breakout стратегид бага exposure өгч, харин тогтвортой mean-reversion стратегид илүү exposure өгөх.

3.3. Dynamic Hedging

Portfolio Overlay нь заримдаа hedging давхаргыг багтаадаг. Жишээ нь, бүх стратеги USD long exposure-тэй үед EUR/USD эсвэл DXY дээр hedge байрлуулах.

4. Арга зүйн хэрэгжилт

4.1. Exposure Aggregation

Эхний алхам бол бүх стратегийн exposure-ийг нэгтгэх. Жишээлбэл:

• Strategy A: EUR/USD long 1 lot
• Strategy B: EUR/USD short 0.5 lot
• Strategy C: GBP/USD long 1 lot

Нийт дүнг гаргаж, USD exposure давамгай байгаа эсэхийг олж тогтооно.

4.2. Correlation Matrix

Стратегиудын performance хоорондын correlation-ийг тооцож, хэт өндөр уялдаатай стратегийг нэгэн зэрэг том байрлалтай байлгахгүй байх дүрэм тогтооно.

4.3. Volatility Targeting

Portfolio-ийн нийт PnL-ийн стандарт хазайлтыг тооцож, зорилтот volatility түвшинд тохируулан leverage өөрчилнө.

4.4. Drawdown-Based Scaling

Ашиг буурах үед overlay нь нийт exposure-ийг автоматаар багасгаж, эрсдэлийг хамгаална.

4.5. Machine Learning Integration

Орчин үед overlay давхаргад ML алгоритм ашиглан зах зээлийн горим (regime detection) тодорхойлж, стратегийн хуваарилалтыг динамикаар тохируулах арга түгээмэл болж байна.

5. Форексийн практик жишээ

5.1. Хэт төвлөрөлөөс хамгаалах

Трейдер гурван стратеги ашиглаж байг гэж төсөөлье:

• Momentum (EUR/USD long)
• News-driven (USD/JPY long)
• Carry trade (AUD/USD long)

Энд USD exposure хэт давамгай болж байгаа нь харагдана. Overlay систем нь USD short hedge байрлуулж, баланс оруулна.

5.2. Volatility targeting

Хэрэв бүх стратегийн нийлбэр PnL өдөрт 2% стандарт хазайлтыг үзүүлж байгаа бол overlay leverage-ийг багасгаж, зорилтот 1% болгож бууруулна.

5.3. Correlation adjustment

Хэрэв momentum ба breakout стратегиудын correlation 0.85 байгаа бол overlay давхарга эдгээрийн exposure-ийг зэрэгцүүлэн багасгаж, багцын нийт эрсдэлийг жигдэлнэ.

6. Давуу талууд

1. Тогтвортой capital curve – Drawdown багасаж, ашиг жигд тархдаг.
2. Diversification-ийн бодит хэрэгжилт – Зөвхөн стратегийн тоо бус, correlation-ийг удирдана.
3. Эрсдэлийн ил тод байдал – Exposure болон leverage динамикаар хянагдана.
4. Проп фирмийн шаардлагад нийцэх – Max drawdown болон risk per trade зэрэг шалгууруудыг амархан давах боломжтой.

7. Сул тал ба сорилтууд

1. Өгөгдлийн найдвартай байдал – Correlation болон volatility тооцоолол буруу байвал систем эрсдэл нэмэгдүүлж болзошгүй.
2. Over-optimization – Overlay-ийн параметрийг хэт тохируулбал бодит зах зээлд гүйцэтгэл муудах эрсдэлтэй.
3. Execution Risk – Давхар удирдлага нь нэмэлт оролцоо шаардах тул latency болон slippage үүсгэж болзошгүй.

8. Хэрэгжүүлэх стратегийн зөвлөмж

• Эхлээд багцын үндсэн стратегиа backtest болон walk-forward validation хийж шалгах.
• Overlay давхаргыг separate module байдлаар хөгжүүлж, бүх стратегийн performance data-г real-time цуглуулах.
• Exposure болон volatility-ийн динамик хяналтыг автоматжуулах.
• Hedge хийхдээ зөвхөн USD бус бусад cross currency (EUR/JPY гэх мэт)-г ашиглаж баланс бий болгох.
• Portfolio overlay-г урт хугацааны regime shift-үүдэд тохируулах ML эсвэл статистик аргачлал хэрэглэх.

Quant Portfolio Overlay нь олон стратеги ашигладаг форекс арилжаачдад зайлшгүй шаардлагатай динамик удирдлагын хэрэгсэл юм. Энэ нь зөвхөн exposure багасгах хамгаалалт биш, харин correlation, volatility, capital allocation зэрэг үзүүлэлтийг давхар удирдаж, тогтвортой гүйцэтгэл бий болгоход чиглэнэ. Проп фирмийн шалгалт, эсвэл урт хугацааны өөрийн арилжаанд аль альд нь overlay систем нь drawdown-ийг багасгаж, ашиг-эрсдэлийн харьцааг сайжруулах томоохон түлхүүр болдог.